TRANG CHỦ

Nếp cái hoa vàng Yên Phụ hôm nay, có vị đậm đà của nắng gió Kinh Bắc, có hương ngọt ngào của tiếng ca quan họ, với giá trị vẹn nguyên nhờ những tấm lòng biết trân trọng gìn giữ.

Xã Yên Phụ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh là một trong số ít địa phương duy trì thành công giống lúa nếp cái hoa vàng – giống nếp truyền thống nổi tiếng, trước kia được trồng nhiều tại các tỉnh đồng bằng và trung du Bắc Bộ, nhưng nay đã dần bị mai một.

Gạo nếp hoa vàng Yên Phụ giữ được giá trị nguyên bản của giống nếp cái hoa vàng xưa, chất lượng được đánh giá vượt trội so với giống nếp cùng loại trồng ở các địa phương khác nhờ đặc tính dẻo thơm, thanh ngọt. Hạt gạo tròn mẩy, không vỡ, màu trắng đục, hàm lượng protein và một số axit amin cao. Gạo có mùi thơm tự nhiên, nấu xôi dẻo, béo ngậy đậm đà, để 3-4 ngày sau khi nấu chín vẫn không bị khô cứng. Ngoài dùng để nấu xôi, loại gạo này còn làm bánh, cốm, nấu rượu,… đều rất thơm ngon và hấp dẫn. Giá trị vượt trội của nếp cái hoa vàng Yên Phụ có được nhờ rất nhiêu yếu tố, cả về điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng đến tâm huyết của người nông dân, chính sách phát triển của chính quyền địa phương.

Gìn giữ giống lúa nếp cổ

Hiện nay, giống lúa nếp hoa vàng được canh tác tại xã Yên Phụ chính là giiongs lúa cổ được Viện nghiên cứu Cây trồng Trung ương nghiên cứu và phục tráng, nâng cấp chất lượng liên tục (3 năm 1 lần). Điều này đảm bảo sản phẩm giữ được chất lương thơ ngon đặc biệt, khong bị lẫn hay lai tạp như nhiều giống nếp khác, giúp Yên Phụ trở thành một trong số ít địa phương duy trì thành công giống lúa nếp cái hoa vàng nổi tiếng.

Điều kiện thiên nhiên, thổ nhưỡng phù hợp

Để phát triển bền vững, HTX tiến hành khảo sát và cải tạo chất lượng nguồn đất, nguồn nước, khoanh vùng sản xuất tập trung để tiện cho cơ giới hóa, ứng dụng khoa học kỹ thuật, bảo vệ môi trường. Để đảm bảo chất lượng, người dân xã Yên Phụ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh mang đất, nước đi xét nghiệm đạt chuẩn, đồng thời sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng quy định. Giống nếp cái hoa vàng được cấy muộn hơn, khi trỗ phải vào lúc heo may thì gạo sẽ dẻo hơn, thơm hơn. Nguồn nước tưới được HTX xây dựng kênh mương riêng, dẫn nước sông Cầu vào.

HTX An Ninh hiện đang có hơn 20 ha sản xuất lúa VietGAP, thân thiện môi trường

Kinh nghiệm canh tác được tích lũy từ lâu đời

Người nông dân Yên Phụ đã canh tác giống lúa nếp cái hoa vàng từ nhiều năm, hiện nay, gần 90% số hộ thuộc xã Yên Phụ trồng nếp cái hoa vàng. Chia sẻ kinh nghiệm, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp thôn Đức Lân cho biết: “Từng vụ, hạt giống sẽ nảy mầm khác nhau, gieo hạt đúng thời điểm ‘mùa nứt nanh, chiêm xanh mầm,’ chất lượng thóc sẽ đạt tiêu chuẩn. Gạo nếp cái hoa vàng ngon nhất được trồng vào vụ mùa, thời tiết ấm áp, khả năng sinh trưởng tốt, kháng sâu bệnh, chúng tôi không mất nhiều thời gian và công sức chăm sóc.”

Giống lúa được mang đi phơi 3 nắng trên giàn cách ly đến khi nào hạt gạo có màu trắng đục là đạt chuẩn. Sau đó, hạt giống được đem ngâm nước trong 2 ngày 2 đêm, đem đãi sạch rồi cho vào bao tải, ủ chăn lên.

Theo bà Nghiêm Thị Lương, người đã có kinh nghiệm 30 năm trồng lúa nếp cái hoa vàng xã Yên Phụ, huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh, khác với các giống lúa nếp khác, khi cấy, các cây mạ được đặt sâu tay hơn hơn với khoảng cách các cây lúa rộng hơn, khoảng 25cm. Sau khi cấy 7-10 ngày, người dân sẽ bón đạm để kích thích cây lúa đẻ nhánh, sau đó phun thuốc trừ sâu cuốn lá nhỏ lần 1.

Khi lúa vào đòng, người dân bón thúc các loại phân và khoảng 4-5kg kali/sào, phun thuốc trừ sâu đục thân, sâu cuốn lá, đạo ôn cổ bông…, lần 2 theo quy định hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và theo tiêu chuẩn VietGAP.

Sau khi lúa được thu hoạch và đem về kho, sẽ phải trải qua 5 giai đoạn: xay gạo, xát gạo, tách tấm, tách màu, đánh bóng., đảm bảo sản phẩm sạch và chât lượng, bảo quản được trong thời gian dài

Liên kết sản xuất VietGAP

Trong gần 10 năm trở lại đây, người dân Yên Phụ trồng lúa nếp cái hoa vàng theo mô hình VietGAP nhằm tăng năng suất, chất lượng gạo và đặc biệt là để giảm thiểu ô nhiễm môi trường sinh thái. Chính việc đảm bảo sản xuất sạch, thân thiện môi trường đã giúp HTX nhanh chóng được cơ quan quản lý công nhận đạt chuẩn VietGAP, mở ra nhiều cơ hội hợp tác, mở rộng thị trường tiêu thụ. Việc áp dụng thành công mô hình lúa đạt tiêu chuẩn không những đem lại kinh tế cao cho người nông dân mà còn góp phần hình thành chung giá trị lúa gạo trên khắp các tỉnh thành.

HTX Đức Lân sử dụng máy bay không người lái để phun thuốc bảo vệ thực vật

Quảng bá thương hiệu rộng rãi đến người tiêu dùng

Để xây dựng thương hiệu gạo nếp cái hoa vàng Yên Phụ bền vững, hiện nay chính quyền địa phương và các cơ quan chuyên môn không chỉ tổ chức phục tráng hạt giống mỗi năm để nâng cao chất lượng giống mà còn thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp khác như đăng ký bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận cho sản phẩm nếp cái hoa vàng xã Yên Phụ, quảng bá hình ảnh, thương hiệu sản phẩm thông qua các phương tiên truyên fthoong địa chúng, hội chợ triển lãm giới thiệu sản phẩm, thúc đẩy hiện thực hóa việc đưa sản phẩm đén với người tiêu dùng cả nước và xuất khẩu.